Psy i Pudle

sachma

Postępujący zanik siatkówki (PRA - Progressive Retinal Atrophy)

nazywany także postępującym zwyrodnieniem siatkówki jest znanym od dawna schorzeniem oczu o charakterze dziedzicznym, które występuje u bardzo wielu ras psów.

PRA jest wspólnym terminem służącym do opisu szeregu wrodzonych degeneracji siatkówki oka.
Schorzenie to związane jest z degeneracją fotoreceptorów znajdujących się w siatkówce oka (odpowiada ona za zamianę dochodzących z zewnątrz bodźców świetnych, na impulsy mózgowe, docierające za pośrednictwem nerwu wzrokowego do mózgu). Siatkówkę tworzą dwie warstwy: pigmentowany nabłonek i część nerwowa. Pierwsza z nich, nabłonek, odpowiada za zaopatrzenie w substancje odżywcze i usuwanie obumarłych już tkanek.

Degeneracja fotoreceptorów położonych w centralnej części siatkówki (CPRA) nazywana jest także dystrofią pigmentowanego nabłonka siatkówki (RPED- Retinal Pigment Epithelial Dystrophy). Powoduje ona uszkodzenie komórek, które nie mogą dostatecznie szybko rozkładać zużytych fragmentów, ani też wytwarzać nowych. W wyniku rozwoju schorzenia, fotoreceptory degenerują się, co prowadzi do pogorszenia wzroku. Chore zwierzęta tracą możliwość widzenia centralnego; pozostaje im jedynie peryferyjne pole widzenia.

Jedynym sposobem ograniczenia występowania tej choroby u przyszłych pokoleń jest wykonywanie dokładnego badania okulistycznego bądź zdecydowanie bardziej skuteczne- wykonanie testu genetycznego u wszystkich psów, które przeznaczone są do hodowli. Nie istnieje obecnie żaden skuteczny sposób leczenia chorych zwierząt.
Chorobę można wykryć badaniem okulistycznym psów powyżej 12-tego miesiąca życia, bądź wykonać testu DNA w każdym wieku (można w ten sposób przetestować także szczenięta)

Możliwe wyniki:

prcd-PRA czysty - normal/clear (dawne A) (Optigen) N/N (Laboklin)
prcd-PRA nosiciel - carrier (B) (Optigen), N/PRA (Laboklin)
prcd-PRA chory - affected (C) (Optigen) PRA/PRA (Laboklin)

Dopuszcza się następujące warianty potomstwa :

A + A - wszystkie szczenięta będą posiadać genotyp A
A + B - każde ze szczeniąt ma 50% szansy na wynik A i 50% szansy na wynik B
B + B - 50% B[nosicieli], 25% A[czystych], 25% C[chorych]
B + C - 50% B, 50% C
C + A - 100% szczeniąt B
C + C - 100% C

Test genetyczny można wykonać w trzech laboratoriach na świecie - laboratorium Optigen w USA, laboratorium Laboklin w Niemczech oraz w filii czeskiego genetycznego laboratorium Genomie w Słowacji .
We wszystkich przypadkach należy pobrać u weterynarza krew do specjalnej próbówki (w LABOKLIN'ie istnieje także możliwość pobrania wymazu z policzka), wypełnić odpowiedni formularz, i wysłać.

Badanie genetyczne wykonuje się raz w życiu.

Badania genetyczne wykonuje się u pudli : toy, miniaturowych i średnich

Zaleca się również badania oftalmologiczne oczu w kierunku takich chorób jak :

- PRA – [badania genetyczne dotyczą tylko jednej z odmian PRA, dokładnie prcd-PRA, resztę chorób z tej grupy można wykryć tylko objawowo]
zaćmy (C),
jaskry (GONIO),
zespołu suchego oka,
zwichnięcia soczewki (LL),
entropium,
ektropium

Badania wykonywane są u lekarzy weterynarii specj. Okulistów. Polecany jest dr Garncarz.
Zalecane jest wykonywanie badań oftalmologicznych u reproduktorów raz do roku [ bądź przed kryciem], u suk hodowlanych raz na dwa lata.

Badania wykonuje się u pudli : toy, miniaturowych, średnich i dużych

Dysplazja stawów biodrowych (HD - Hip Dysplasia)
to zaburzenie rozwojowe polegające na niedopasowaniu główki kości udowej do panewki. W rezultacie, głowa kości udowej przestaje ściśle przylegać do panewki stawu, co prowadzi do nadwichnięcia stawu biodrowego, stanu zapalnego chrząstki stawowej, i ogólnego zwyrodnienia stawu. Dysplazja jest chorobą uwarunkowaną genetycznie o charakterze poligenicznym (a zatem zależącym od działania wielu genów), dlatego zawsze przy kupnie szczeniaka należy sprawdzić, czy rodzice są od niej wolni. Nie daje to wprawdzie gwarancji posiadania wolnego od dysplazji szczeniaka, ale w znacznym stopniu minimalizuje ryzyko wystąpienia choroby.

Na szybkość rozwoju dysplazji i stopień jej zaawansowania wpływają także czynniki środowiskowe (nieprawidłowe żywienie - zbyt duża zawartość substancji mineralno-witaminowych, przekarmianie, otyłość, zbyt forsowny trening w okresie szczenięcym). Nie leczona dysplazja może powodować silny ból, ograniczenie ruchomości stawu, wczesny rozwój zmian zwyrodnieniowych.

W wieku szczenięcym (4-5 miesięcy) można przeprowadzić wstępne badanie, które pozwoli wykryć ewentualne zmiany w początkowym stadium. Dzięki wczesnemu zdiagnozowaniu dysplazji, można rozpocząć leczenie jeszcze zanim powstaną w stawach zmiany zaawansowane, co może znacznie spowolnić rozwój dysplazji. Ostateczny wynik można określić u dorosłego już psa -szczególnie prześwietlenie jest polecane dla właścicieli pragnących uprawiać ze swoim psem sporty, a także jest konieczne dla hodowców. Zdarza się że psy nawet z zaawansowaną nie dają wyraźnych objawów - dlatego tak ważne jest wykonanie RTG.

Najczęstsze objawy to:

sztywny chód, kulawizna,
problemy ze wstawaniem, szczególnie po dłuższym spoczynku
nasilenie kulawizny po dłuższym wysiłku
niechęć do ruchu,
problemy ze wskakiwaniem i zeskokiem.

Stopnie dysplazji - oznaczenia wyników:

HD A - wolny od dysplazji
HD B - prawie normalny
HD C - nieznaczna (lekka) dysplazja
HD D - umiarkowana (średnia) dysplazja
HD E - ciężka dysplazja

Badania wykonuje się raz w życiu u pudli : średnich i dużych
Badania można najszybciej wykonać w wieku 18miesięcy

Dysplazja stawu łokciowego (ED - Elbow Dysplasia)

Wskutek zaburzeń w rozwoju stawu, jego chrząstki mają tendencje do oddzielania się od kości (pierwsze objawy choroby występują między 4- 9 miesiącem życia). Kiedy powyższe fragmenty kości są luźne, poruszają się, powodują wówczas zapalenie stawu i silny ból. Nie leczona dysplazja prowadzi do rozwoju zmian zwyrodnieniowych powodujących artrozę - zesztywnienie zaburzające w znacznym stopniu funkcję stawu. Ponieważ choroba może również przebiegać bezobjawowo, badanie radiologiczne przeprowadza się przede wszystkim u psów hodowlanych.

W dysplazji stawu łokciowego możemy się spotkać z (razem lub oddzielnie) :

izolowanym wyrostkiem łokciowym dodatkowym (UAP, do 6 miesiąca powinien połączyć się z resztą kości. Jeśli do tego nie dojdzie, fragment kości będzie się poruszać i uwierać wewnątrz stawu, co z kolei powoduje zapalenie stawu i silny ból),
osteochondrozą stawu łokciowego (OCD)
izolowany nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej (UME)
izolowanym wyrostkiem dziobiastym (FMCP)

Przyczyny:

U psa dysplazja stawu łokciowego moze pojawić się wskutek obciążenia genetycznego i/lub czynników środowiskowych. Należą do nich:

- nadmierne przekarmianie
- duża ilość białka i energii w pokarmie, co moze spowodować zaburzenia wzrostu kośćca (zbyt szybki wzrost).
- zbyt duża ilość wapnia, fosforu i witamin w pokarmie( zbyt szybki rozwój koścca).
- zbyt forsujące ćwiczenia /zabawa młodego psa (zbyt długie spacery, zbyt żywiołowe zabawy, zaawasowany trening, wchodzenie po schodach etc.)

Objawy:

kulawizna,
niechęć do zabawy i spacerów,
tkliwość okolicy stawu ze zwiększeniem obrysu stawu łokciowego,
ograniczony zakres ruchów,
odwiedzenie chorej kończyny,
trzeszczenie podczas zginania i prostowania stawy łokciowego.

Diagnoza - na podstawie wywiadu, badania klinicznego, oraz RTG. Najlepiej wykonać je dla obu stawów, gdyż choroba najczęściej rozwija się jednocześnie w obu łapach.

Stopień dysplazji stawów łokciowych - możliwe wyniki:

ED 0/0 - normalne / wolne od dysplazji stawy łokciowe
1/1 (czy 0/1, 1/0) - lekka dysplazja
ED 2/2 (czy 0/2, 2/0) - umiarkowana dysplazja
ED 3/3 (czy 0/3, 3/0) - ciężka dysplazja
Powiem szczerze, że nie spotkałam się żeby te badania wykonywano u pudli, jednak wstawiłam opis, może ktoś mnie oświeci i powie że tak
Badania można wykonać najszybciej w wieku 18miesięcy

Lista lekarzy posiadających uprawnienia do przeprowadzenia odczytu zdjęcia radiologicznego i dokonania wpisu do rodowodu:

dr Barbara Blenau
Centrum Zdrowia MULTI-WET,
ul. Gagarina 5, 00-753 Warszawa

dr Waldemar Golec
Klinika Weterynaryjna,
ul. Bnińska 40, 61-023 Poznań,
tel. 61-877-54-75

dr Renata Komsta
Akademia Rolnicza,
Zakład Radiologii i Ultrasonografii,
ul. Głęboka 30, 20-612 Lublin,
tel. 81-445-61-54

prof. dr hab. Stanisław Koper
Akademia Rolnicza,
Zakład Radiologii i Ultrasonografii,
ul. Głęboka 30, 20-612 Lublin,
tel. 81-445-61-54

dr Tadeusz Narojek
SGGW, Wydział Medycyny Weterynaryjnej,
Katedra Nauk Klinicznych, Oddział Diagnostyki Obrazkowej,
ul. Nowoursynowska 159c, 02-787 Warszawa

dr hab. Marek Nowicki
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski,
Katedra i Klinika Chirurgii i Rentgenologii,
ul. Oczapowskiego 14, 10-957 Olsztyn,
tel. 89-523-37-30
Cena badania (02.02.2011) - biodra 150zł, biodra i łokcie w pakiecie 250zł, zdjęcia są robione na miejscu - trzeba się umówić i przyjechać z psem.

dr Jan Siembieda
Akademia Rolnicza,
Klinika Chirurgii Zwierząt,
Pl. Grunwaldzki 51, 50-366 Wrocław,
tel. 71-320-54-90

Badanie Rzepek Kolanowych (PL, pat.lux. , luxace patella)
wykonuje się raz w życiu, lekarzy uprawnionych do wpisu wyniku badania do rodowodu można znaleźć w Czechach

Aseptyczna martwica główki kości udowej (L-C-P)
Badanie wykonywane u pudli toy i miniaturowych

bibliografia :
[link widoczny dla zalogowanych]

Sabadiana

ja też wiem, bo mam połowę Pusika Wink

C jak katarakta czyli zaćma
LL jak lens luxation czyli zwichnięcie soczewki
GONIO jak goniodysplazja / glaukoma (jaskra)

sachma

Sabadiana, dziękuję Wink

iraka

Badanie oczu można wykonać za pomocą ERG.
Co ważne zmiany można zdiagnozować dużo wcześniej niż przy badaniu oftalmologicznym.
Szczegółowe informacje na temat metody:
[link widoczny dla zalogowanych]

Cheritka

A jak powinno się napisać, że pudel ma zdrowe serce.
Przebadałam Goldisia (zrobiłam mu też echo serca

) i zrobiłam mu certyfikat, a nie wiem jak to się pisze

Cheritka

Muszę chyba odświeżyć temat, bo mamy nowego użytkownika, który ma kilka pytań dotyczących badań.

Moje psy mają badania
PRA czyli oczy i
Patellę czyli rzepki
mają jeszcze badania serca,
rodzice też są zdrowi - to chyba wszystko na dla dobrego reproduktora.

Efman

Do kompletu badań dodała bym oznaczenie hormonów tarczycy.
Idealnie byłoby gdyby hodowcy robili badania serca,tarczycy i oftalmologiczne badanie wzroku okresowo,a przed samym kryciem badanie na czystość narzadow płciowych.Niektórzy wlaściciele suk żądają badania spermy upatrzonemu reproduktorowi na żywotność plemnikow.
Myśle,ze te badania to podstawa,chociaz wiem,ze wlaściciele pudli( bo o nich tu mowa) robią jeszcze badania na kolor,chyba na siwienie i chyba u duzych występuje jakas genetyczna choroba skóry,ale blizeej sie tym nie interesowalam.

Kudeł

No właśnie, pod jakim kątem należy badac serce? Bo odpowiedź nie padła.

Polecacie jakichś wetów, którzy znają się na pudlach?
Czy wszyscy robią badanie rzepek?

Generalnie mało informacji na ten temat jest w necie.

Olunia04

Bardzo wartościowy wpis dla właścicieli pudli.